Dokładnie 99 lat temu 17 listopada 1923 roku uroczyście uruchomiono Radiostację Babice. W tym dniu do Starych Babic przyjechało ponad sześćset osób w tym Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Stanisław Wojciechowski, marszałkowie sejmu i senatu, ministrowie, rektorzy wyższych uczelni oraz wielu dostojników i gości zagranicznych.
Tego dnia wysłano siedem depesz inauguracyjnych. Do dzisiaj znana jest treść zaledwie dwóch z nich – Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego do Prezydenta USA Johna Calvina Coolidge’a oraz Ministra Spraw Zagranicznych Romana Dmowskiego do Sekretarza Stanu USA Charlesa Hughesa. Pozostałe depesze nigdy nie zostały opublikowane w dostępnej nam literaturze. Wiemy jedynie, że były to depesze: Marszałka Senatu Wojciecha Trąpczyńskiego do Przewodniczącego Pro Tempore Senatu USA, Marszałka Sejmu Macieja Rataja do Spikera Izby Reprezentantów, Ministra Poczt i Telegrafów Jana Moszczyńskiego do Prezesa Poczty USA i tego samego ministra do Sekretarza Marynarki USA oraz Prezesa Rady Ministrów Wincentego Witosa do Sekretarza Handlu Herberta Hoovera – późniejszego prezydenta Stanów Zjednoczonych.
Poniżej przedstawiamy Państwu tłumaczenie jednej z tych siedmiu depesz – Premiera Wincentego Witosa do Herberta Hoovera:
„Jestem szczęśliwy, że pierwsza wiadomość wysłana przez polską Radiostację Transatlantycką otrzyma osoba, której imię budzi w każdym polskim sercu uczucie czci i wdzięczności. W swoich nieprzerwanych wysiłkach na rzecz wewnętrznej konsolidacji i pokojowego rozwoju, Polska zawsze będzie gotowa do współpracy ze Stanami Zjednoczonymi. W ciągu pierwszych dwóch lat po wojnie wielkie rzesze polskich dzieci zostały uratowane od śmierci głodowej dzięki wspaniałej organizacji, której pomysłodawcą i natchnieniem był Pan. Doświadczeni w pracy na rzecz pokoju Amerykanie zwrócili się dzisiaj do nas ze wsparciem budując Radiostację Transatlantycką. Polska wie, że zawsze znajdzie się po tej samej stronie z potężnymi i demokratycznymi Stanami Zjednoczonymi w ich dążeniu do urzeczywistnienia zasad sprawiedliwości i pokojowej współpracy dla dobra wszystkich narodów.”
Z ogromną przyjemnością miło nam zakomunikować, że w przyszłym roku 2023 będziemy obchodzić 100-lecie powstania Radiostacji Transatlantyckiej.
Fot. 1 Wincenty Witos, premier Polski w latach: 1920, 1921, 1923, 1926 (źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Wincenty_Witos#/media/Plik:Witos_1920.jpg).
Fot. 2 Herbert Clark Hoover, odwiedził Polskę w 1919 roku z ramienia Amerykańskiej Administracji Pomocy, dostarczającej pomoc humanitarną, w 1923 roku Sekretarz Handlu USA, od 1929 roku 31 Prezydent USA (źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Herbert_Hoover).