Lepsze standardy w programie „Czyste Powietrze”. Od 14.06.2024 r. ważne zmiany przy wyborze pomp ciepła
Obowiązek wyboru pomp ciepła z listy zielonych urządzeń i materiałów (tzw. listy ZUM) oraz wykonania audytu energetycznego – to najważniejsze zmiany, które dotyczą beneficjentów programu „Czyste Powietrze” od 14 czerwca 2024 r. Rozwiązania te mają zapewnić osobom korzystającym z programu możliwość odpowiedniego wyboru urządzeń grzewczych, właściwych dla danego domu, a także uchronić użytkowników pomp ciepła przed zawyżonymi rachunkami za energię.
Od 14 czerwca 2024 r. beneficjentki i beneficjentów programu obowiązują nowe zasady:
- Pompy ciepła oraz kotły na biomasę będą kosztem kwalifikowanym tylko wtedy, gdy ich parametry techniczne zostaną potwierdzone wpisem na listę ZUM: https://lista-zum.ios.edu.pl/;
- Obowiązek wykonania audytu energetycznego przy wyborze pompy ciepła. Dofinansowanie na audyt wynosi do 1,2 tys. zł i pokrywa do 100 proc. kosztów kwalifikowanych.
Program „Czyste Powietrze” nie stoi w miejscu, cały czas się rozwija. Wprowadziliśmy już kilka ważnych zmian, aby zwiększyć jego efektywność i szczelność. Odtąd najwyższy poziom dofinansowania może dotyczyć tylko jednego domu na jednego wnioskodawcę. Doprecyzowaliśmy zasady prefinansowania i pełnomocnictw przy wypłacie dotacji. Aby zapewnić jak najlepszą ochronę beneficjentek i beneficjentów, wprowadzamy też obowiązek wyboru z listy ZUM pomp ciepła i kotłów na biomasę – powiedziała Dorota Zawadzka‐Stępniak, Prezes Zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) – Co ważne, osoby decydujące się na instalację pompy ciepła muszą od 14 czerwca tego roku wykonać najpierw audyt energetyczny, który wykaże, jakie źródło ciepła będzie właściwym rozwiązaniem dla danego budynku. Zależy nam, aby rozwiązania techniczne były dostosowywane do właściwego zapotrzebowania na energię w budynku, dlatego tak ważne jest przygotowanie dobrego audytu energetycznego. Na taki audyt także zapewniamy wsparcie finansowe.
Obowiązkowy audyt z dotacją
Dofinansowanie do wykonania audytu energetycznego wynosi do 1,2 tys. zł i pokrywa do 100 proc. kosztów kwalifikowanych. Jak wskazują doradcy energetyczni, nadal brakuje powszechnej wiedzy o tym, że pompa ciepła nie w każdym budynku jest dobrym rozwiązaniem i w przypadku starych domów nierzadko niezbędna jest najpierw ich termomodernizacja, czyli docieplenie przegród, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej oraz modernizacja instalacji centralnego ogrzewania. To właśnie audyt energetyczny pomoże przygotować inwestorowi optymalny zakres takich prac i pomoże obniżyć rachunki za energię.
Które urządzenia tylko z listy ZUM?
Od 14 czerwca 2024 r. pompy ciepła w ramach programu „Czyste Powietrze” będą kosztem kwalifikowanym tylko, jeśli ich parametry techniczne zostaną potwierdzone wpisem na listę ZUM. Trafią tam docelowo tylko te urządzenia, dla których dostarczone badania z akredytowanego laboratorium zlokalizowanego w kraju UE lub EFTA potwierdzą ich parametry techniczne. Firmy, które nie posiadają jeszcze akredytowanych badań dla pomp ciepła, mogą od 14 czerwca 2024 r. zgłaszać wniosek o czasowy wpis na listę na podstawie europejskiego znaku jakości EHPA Q, HP Keymark lub Eurovent. To umożliwi im obecność na liście na okres nie dłuższy niż do 31 grudnia 2024 r.
Warto jednak podkreślić, że od 2025 roku na liście ZUM pozostaną tylko i wyłącznie pompy ciepła z parametrami potwierdzonymi pełnymi badaniami przeprowadzonymi w akredytowanym laboratorium zlokalizowanym na terenie UE lub krajów EFTA. Zgodnie z wymogami programu „Czyste Powietrze”, należy dostarczyć raport z takich badań do Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytut Badawczego (IOŚ‐PIB), który na zlecenie NFOŚiGW prowadzi listę ZUM.
Obowiązek wyboru z listy ZUM dotyczy także kotłów zgazowujących drewno o podwyższonym standardzie oraz kotłów na pellet o podwyższonym standardzie. W tym przypadku jednak firmy nie muszą przechodzić żadnych nowych procedur, ponieważ dla tego typu urządzeń nie są wymagane żadne nowe dokumenty.
Od 22 kwietnia nowe zasady w Programie „Czyste Powietrze”
Zmieniono Program „Czyste Powietrze” kierując się troską o beneficjentów. Aktualne zasady mają chronić wnioskodawców i ograniczać nieuczciwe praktyki związane m.in. ze sprzedażą nieefektywnych urządzeń.
Obecna wersja programu z dnia 22.04.2024 r. zobowiązuje wnioskodawców – od 14.06.2024 r. – do wyboru pomp ciepła oraz kotłów zgazowujących drewno i kotłów na pellet tylko z tych wpisanych na listę ZUM. Zapewni to wybór urządzeń o potwierdzonej jakości, czyli takich, które spełniają deklarowane w karcie produktu i etykiecie energetycznej parametry oraz rzeczywiście przełożą się na efektywniejsze (tańsze) ogrzewanie polskich domów.
Nowe zasady stwarzają trzy opcje dla wnioskodawców:
- wniosek złożony do 21.04.2024 – pozwala na dotację na urządzenia spoza listy ZUM;
- wniosek złożony od 22.04.2024 i dowód zakupu urządzenia do 13.06 – pozwala na dotację na urządzenia spoza listy ZUM;
- wniosek złożony od 22.04.2024 i dowód zakupu urządzenia od 14.06 – dotacja tylko na urządzenia z listy ZUM.
Kolejną istotną zmianą w „Czystym Powietrzu” jest kwestia zasad wnioskowania w ramach części 3) programu. Beneficjent, który skorzysta z najwyższego poziomu dofinansowania na dany budynek – na podstawie wniosku złożonego od 22.04.2024 r. – będzie mógł starać się o dofinansowanie na kolejne budynki tylko w ramach części 1) programu (podstawowy poziom dofinansowania). Tutaj też – podobnie jak przy liście ZUM – obowiązuje okres przejściowy do 13.06.2024 r. włącznie.
Nowe reguły dotyczące najwyższego dofinansowania należy rozumieć tak, że:
- Wniosek o dotację złożony do 21.04.2024 – zmiany Cię nie dotyczą;
- Wniosek o dotację złożony od 22.04 do 13.06.2024 – okres przejściowy, uwzględniający poniższy warunek;
- Wniosek o dotację złożony od 14.06.2024 lub później – zmiany Cię dotyczą, jedna szansa na dotację w ramach najwyższego poziomu dofinansowania (część 3) programu) o ile już wcześniej (od 22.04.2024) nie udzielono Ci dotacji z części 3) programu na inny budynek/lokal mieszkalny.
Jednocześnie w umowie dotacji z prefinansowaniem doprecyzowano, że warunkiem wypłaty zaliczki na konto wykonawcy jest złożenie do wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej (wfośigw) podpisanej własnoręcznie przez beneficjenta dyspozycji wypłaty zaliczki wraz z kopią faktury zaliczkowej (wystawionej na beneficjenta lub beneficjenta i małżonka wspólnie). A ponadto określono czas na złożenie wniosku o płatność – rozliczającego zakres przedsięwzięcia wynikający z danej umowy z wykonawcą – do 120 dni od daty wypłaty zaliczki dotyczącej realizacji tej umowy z wykonawcą.
W przypadku składania wniosku o dotację z „Czystego Powietrza” przez pełnomocnika, teraz wymagane jest pełnomocnictwo z podpisem własnoręcznym wnioskodawcy notarialnie poświadczonym (czyli z podpisem własnoręcznym złożonym przez wnioskodawcę na pełnomocnictwie w obecności notariusza, bądź wcześniej złożonym podpisem uznanym przez wnioskodawcę przed notariuszem za własnoręczny).
Zapraszamy do skorzystania z bezpłatnej pomocy w Gminnym Punkcie Konsultacyjno – Informacyjnym Programu ,,Czyste Powietrze’’
Urząd Gminy Stare Babice
ul. Rynek 32, pok. nr 10, tel. (22) 730 80 90, e-mail: ros@stare-babice.pl
lub zadzwoń na infolinię Programu ,,Czyste Powietrze’’ pod numer: 22 340 40 80, albo wejdź na stronę www.czystepowietrze.gov.pl.
Od początku trwania Programu „Czyste Powietrze” do dnia 30.06.2024 r. na terenie Gminy Stare Babice:
• złożono 209 wnioski o dofinansowanie,
• zrealizowano 104 przedsięwzięć,
• wypłacono dotację dla przedsięwzięć w kwocie 1 456 701,21 zł.
Ulotka o programie „Czyste powietrze” (otworzy się w nowym oknie)
Broszura o programie „Czyste powietrze” (otworzy się w nowym oknie)
Ulotka o kredycie „Czyste Powietrze” (otworzy się w nowym oknie)
Nie zwlekaj! Skorzystaj z dotacji!
Wymień swój stary kocioł i ociepl swój dom
Płać mniej za ogrzewanie i nie zanieczyszczaj powietrza!
Mazowsze posiada swoją uchwałę antysmogową od października 2017 roku. Zgodnie z jej przepisami wszystkie nowe kotły na paliwa stałe instalowane po 11 listopada 2017 roku muszą spełniać wymagania tzw. ekoprojektu. W 2020 roku rozpoczęto prace nad zaostrzeniem przepisów uchwały. W dniu 26 kwietnia 2022 roku Sejmik Województwa Mazowieckiego przyjął uchwałę nr 59/22 zmieniającą uchwałę w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa mazowieckiego ograniczeń i zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw (tzw. uchwałę ,,antysmogową’’ ). Uchwała została opublikowana dnia 29 kwietnia 2022 roku w Dzienniku Urzędowym Województwa Mazowieckiego pod pozycją 5147.
Na terenie całego Mazowsza nie wolno spalać w kotłach, piecach i kominkach:
- mułów i flotokoncentratów węglowych oraz mieszanek produkowanych z ich wykorzystaniem,
- węgla brunatnego oraz paliw stałych produkowanych z jego wykorzystaniem,
- węgla kamiennego w postaci sypkiej o uziarnieniu 0-3 mm,
- paliw zawierających biomasę o wilgotności w stanie roboczym powyżej 20 % (np. mokrego drewna).
Od 1 stycznia 2023 roku nie wolno używać:
- kotłów bezklasowych na paliwa stałe, tzn. niespełniających wymogów dla klas 3, 4 lub 5 według normy PN-EN 303-5:2012,
- kotłów na paliwa stałe (w tym biomasę) w nowo budowanych budynkach dla których wniosek o pozwolenie na budowę lub zgłoszenie zostały złożone po 1 stycznia 2023 r., jeśli istnieje techniczna możliwość podłączenia budynku do sieci ciepłowniczej, która znajduje się na terenie bezpośrednio przylegającym do działki inwestora, na której znajduje się instalacja
- kominków, które nie spełniają wymogów ekoprojektu lub nie zostały doposażone w urządzenia ograniczające emisję pyłu do wartości określonych w ekoprojekcie.
Ponadto od 1 stycznia 2028 roku nie wolno używać kotłów na paliwa stałe klasy 3 lub 4 według normy PN-EN 303-5:2012. Użytkownicy kotłów klasy 5 wg normy PN-EN 303-5:2012 będą mogli z nich korzystać do końca ich żywotności, jeśli zostały zainstalowane przed 11 listopada 2017.
Równocześnie od 1 stycznia 2028 roku m.in. na terenie powiatu warszawskiego zachodniego obowiązywać będzie całkowity zakaz palenia węglem kamiennym oraz paliwami produkowanymi z jego wykorzystaniem. Jednakże zakaz palenia węglem kamiennym nie dotyczy kotłów węglowych:
– spełniających wymagania ekoprojektu uruchomionych do 1 czerwca 2022 roku,
– spełniających wymagania 5 klasy wg normy PN-EN 303-5:2012 uruchomionych przed 11 listopada 2017 roku.
Naruszenie uchwały antysmogowej stanowi wykroczenie, za które grozi mandat do 500 zł lub grzywna do 5000 zł.
UWAGA!